پس از شیوع همه‌گیری کرونا، بسیاری از واحدهای صنفی و کسب و کارها تعطیل شدند یا بخش زیادی از کارگران و کارمندان خود را تعدیل کردند. البته تنها بیماری نیست که سازمان‌ها را به مرز تعطیلی کشانده و فشارهای اقتصادی هم در پدید آمدن موج گسترده بیکاری دخیل بوده‌اند. در این مقاله از سایت استخدام جاب ویژن به حداقل مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 پرداخته‌ایم و تمام شرایط دریافت، روند درخواست، بیمه برای کارگران فصلی در سال جدید و … را بررسی کرده‌ایم.
فردی که کار خود را از دست داده؛ تا یافتن شغل جدید چگونه باید هزینه‌های سرسام‌آور زندگی را تامین کند؟ مخصوصا که بسیاری از کارگران حتی حقوق ماه‌های پایانی کار خود را هم نگرفته‌اند. در سال 1369 و به‌منظور حل بخشی از مشکلات در سال‌های پس از جنگ، قانونی با نام «بیمه بیکاری» تصویب شد.
بر اساس این قانون، بخشی از حقوق ماهیانه شما به حساب تامین اجتماعی واریز می‌شود. در مقابل، هنگامی که کارتان را از دست بدهید؛ هر ماه مبلغی را تحت این عنوان دریافت خواهید کرد. مبلغ پرداختی به بیکاران، هرساله تغییر می‌کند.
این بیمه به چه افرادی تعلق می‌گیرد؟
بر اساس قانون کار، فردی که سابقه بیمه شدن داشته باشد و بدون میل و اراده خود کارش را از دست بدهد؛ می‌تواند واجد شرایط برای دریافت این کمک هزینه باشد. البته شروط دیگری هم باید رعایت شود تا این مبلغ به فرد بیمه شده پرداخت گردد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
اگر در سال جدید کارتان را از دست داده‌اید و شرایط زیر را هم دارا هستید؛ می‌توانید برای دریافت کمک هزینه زمان بیکاری اقدام کنید:
- داشتن تابعیت ایرانی
- بیکار شدن بدون میل و اراده: این کمک هزینه تنها به افرادی پرداخت می‌شود که ناخواسته کارشان را از دست داده باشند. بنابراین اگر استعفا داده‌اید یا قرارداد شما به پایان رسیده و کارفرما نامه عدم نیاز به شما نداده است؛ واجد شرایط دریافت این مبلغ نیستید. همچنین اگر به دلیل اشتباه خودتان بیکار شده باشید؛ این وجه را دریافت نخواهید کرد.
- داشتن حداقل یک سال سابقه بیمه: البته اگر به دلیل وقوع حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، شیوع همه‌گیری و… بیکار شده‌اید؛ با داشتن یک ماه سابقه بیمه هم می‌توانید برای ثبت درخواست خود اقدام کنید.
چگونه باید درخواست خود را ثبت کنید؟
برای دریافت این وجه، تا سی روز پس از بیکار شدن فرصت دارید که مدارک مورد نظر را به اداره کار تحویل دهید. اگر مدارک شما مورد تایید کارشناسان این مرکز قرار بگیرد؛ همراه با معرفی‌نامه کتبی به سازمان تامین اجتماعی فرستاده می‌شوید. بعد از حدود ده روز، این مبلغ برای شما واریز خواهد شد. برای ثبت درخواست، داشتن مدارک شناسایی، دفترچه بیمه، قرارداد کاری و نامه عدم نیاز کارفرما ضروری است.
مبلغ دریافتی بیمه بیکاری چه میزان خواهد بود؟
حداقل مبلغی که سازمان تامین اجتماعی به شما خواهد پرداخت؛ برابر با 55% متوسط حقوق سه ماه اخیرتان خواهد بود و حداکثر، 80% از متوسط حقوقتان به شما پرداخت خواهد شد.
البته اگر 55% از متوسط حقوق شما کمتر از حقوق پایه وزارت کار باشد؛ مبلغی که دریافت می‌کنید برابر با حداقل حقوق در آن سال خواهد بود. عواملی که بر افزایش این کمک هزینه ماهیانه موثر هستند؛ حقوق سه ماه آخر شما و تعداد افرادی است که تحت تکفل دارید. شما می‌توانید تا چهار نفر را تحت تکفل داشته باشید که به‌ازای هر نفر 10 درصد به دریافتی‌تان افزوده می‌شود. البته سقف مبلغ پرداختی به شما همان 80% متوسط حقوق خواهد بود.
سابقه بیمه شما در افزایش این کمک هزینه تاثیری ندارد و تنها مدت زمانی که می‌توانید از این امکان استفاده کنید را افزایش می‌دهد.
حداقل مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 چقدر است؟
اشاره کردیم حداقل مبلغی که دریافت خواهید کرد؛ برابر با حقوق پایه وزارت کار است و این مبلغ، هر ساله با توجه به لایحه بودجه و تصمیمات دولت تغییر می‌کند. مبلغ بیمه بیکاری 99، حداقل حقوق یک میلیون و نهصد و یازده هزار تومان تعیین شده بود که برای سال جدید قطعا با افزایش روبرو خواهد بود. سال 99، مبلغ افزایش حقوق نسبت به سال گذشته در لایحه بودجه 15% پیش‌بینی شده بود.
در لایحه بودجه سال 1400، برای کارمندان دولت افزایش 25 درصدی حقوق در نظر گرفته شده است. بنابراین بسیاری معتقدند احتمالا افزایش حقوق کارگران هم به میزان 25% خواهد بود. این مسئله به آن معناست که مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 هم 25% افزایش خواهد داشت.
البته حداقل حقوق کارگر در سال 1400 باید به تصویب شورای عالی قانون کار برسد. در این شورا نمایندگان کارگری و کارفرمایان حضور خواهند داشت. بنابراین ممکن است حقوق کارگران بیشتر یا کمتر از 25% افزایش داشته باشد.
البته مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 می‌تواند با توجه به حقوقی که دریافت می‌کردید و تعداد افراد تحت تکفلتان، افزایش بیشتری داشته باشد. به‌طور مثال، در سال گذشته حداقل مبلغ پرداختی، حدود 2 میلیون تومان بود. اما برخی افراد تا ۵ یا ۶ میلیون تومان هم از این محل کمک هزینه دریافت می‌کردند.
پرداخت کمک هزینه بیکاری در سال جدید و مشکلات پیش رو
بحران‌های بیکاری ناشی از شیوع بیماری کرونا و تحریم‌ها، بسیاری از خانواده‌های ایرانی را با مشکلات جدی مواجه کرده است. بر اساس برخی آمارها، بیش از یک میلیون فرد شاغل، کار خود را به دلیل همه‌گیری از دست داده‌اند. این موج جدید می‌تواند پرداخت مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 را با مشکل جدی مواجه کند.
سازمان تامین اجتماعی از افزایش بدهی‌های دولت خبر داده که پرداختی‌های این سازمان را با مشکلات جدی مواجه کرده است. بدهی دولت، تعدیل و خصوصی‌سازی زیاد در سازمان‌ها و افزایش حداقل مبلغ پرداختی، مشکلاتی است که بر سر راه افرادی که به‌دنبال دریافت مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 هستند؛ قرار دارد.
کارگران فصلی هم مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 را دریافت خواهند کرد؟
یکی از مشکلات همیشگی کارگران فصلی، ناتوانی از تامین مخارج در ایام بیکاری است. بر اساس قانون، ماهیانه 30 درصد از حقوق کارگر به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز می‌شود. از این میزان، ۷ درصد آن از حقوق کارگر کم می‌شود و ۲۳٪ باقیمانده را کارفرما باید به تامین اجتماعی بپردازد.
کارگران فصلی و ساختمانی و قالی‌بافان (کسانی که تحت پوشش بیمه قالی‌بافی هستند)؛ درصد کمی از مبلغ حق بیمه را می‌پردازند. اما از آنجا که در حقیقت دولت کارفرمای این قشر به شمار می‌رود؛ مابقی حق بیمه برای این افراد واریز نشده و آنها مشمول دریافت این کمک هزینه نمی‌شوند.
یکی از آسیب‌پذیرترین مشاغل در برابر بیکاری و همه‌گیری کرونا، کارگران فصلی و ساختمانی هستند. به همین دلیل بنا شده در سال جدید، گروهی از بیمه‌شدگان که مشمول قوانین کار می‌شوند؛ تحت حمایت دولت قرار بگیرند. در سال گذشته هم گروهی از این افراد که به‌دلیل شیوع بیماری کرونا کار خود را از دست داده بودند؛ کمک‌ها و تسهیلاتی از سوی سازمان تامین اجتماعی دریافت کردند.
همچنین به نقل از اقتصاد آنلاین؛ عیسی منصوری معاون اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده که در حدود یک میلیون شاغل رسمی و بدون بیمه در دوران شیوع کرونا از کار بیکار شده‌اند که به دستور مقام معظم رهبری بیمه بیکاری به این افراد هم تعلق خواهد گرفت.
جمع‌بندی
بیکاری و از دست دادن شغل برای هر فرد، علاوه بر آسیب‌های اقتصادی و معیشتی، فشار روانی هم در پی خواهد داشت. از اواخر سال گذشته، شیوع بیماری کرونا، خصوصی‌سازی‌ها و تعدیل نیروی گسترده، موجب شد موجی از بیکاری در سراسر کشور اتفاق بیفتد. تا جایی که بیش از یک میلیون شاغل، کار خود را از دست دادند.
به نظر می‌رسد این موج گسترده در سال 1400 هم ادامه داشته باشد. خوشبختانه امکاناتی برای این شرایط در نظر گرفته شده و بیکار شدگانی که سابقه بیمه داشته باشند؛ می‌توانند مبلغی را به‌عنوان مقرری در زمان بیمه بیکاری از سازمان تامین اجتماعی دریافت کنند. در این مقاله از سایت کاریابی و استخدام جاب ویژن به همین مسئله پرداخته‌ایم.
حداقل میزان این کمک هزینه، برابر با حقوق پایه وزارت کار خواهد بود. بنابراین حداقل مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 با افزایش حقوق کارمندان و کارگران مرتبط است.
هر ساله میزان افزایش حقوق برای کارمندان توسط دولت تعیین می‌شود. در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ میزان افزایش حقوق نسبت به سال ۹۹، ۲۵ درصد مشخص شده است. این بدان معناست که در صورت تصویب بودجه، حداقل مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 برای کارمندان دولت برابر با سه میلیون و پانصد هزار تومان خواهد بود.
احتمال می‌رود افزایش حقوق کارگران مشمول قانون کار هم ۲۵ درصد در نظر گرفته شود. البته این مسئله باید در شورای عالی قانون کار بررسی شود. در صورت تصویب، حداقل مبلغ بیمه بیکاری سال 1400 نسبت به مبلغ آن در سال ۹۹ (در حدود دو میلیون تومان)، تا بیست و پنج درصد افزایش خواهد داشت.
البته سازمان تامین اجتماعی برای پرداخت این مبالغ با مشکلاتی روبروست؛ اما امید می‌رود با همکاری همه نهادها و سازمان‌های مرتبط، این کمک هزینه‌ها هرچه سریع‌تر به افراد بیکار شده پرداخت شود تا بیش از این متحمل آسیب‌های ناشی از فشارهای اقتصادی نشوند.
